Evropski dani jevrejske kulture
U Jevrejskom kulturnom centru “Arie Livne” u Banjaluci 6. septembra 2025. godine održana je tradicionalna manifestacija “Evropski dani jevrejske kulture”. Posebno vrijedna smotra, koja je dio kalendara Evropske asocijacije za očuvanje jevrejskog kulturnog naslijeđa, ove godine nazvana “Ljudi knjige”.
“Mi smo već dugo članovi ove Asocijacije i kao sve jevrejske opštine i svi jevrejski kulturni centri u Evropi rado obilježavamo ovu manifestaciju,pojašnjava Irena Đorđević, direktorica Jevrejskog kulturnog centra u Banjaluci. Iskoristili smo ovu priliku da između ostalog izložimo i naše svete knjige kao što su Tora, Sarajevska hagada i druge koje su, istakla je gospođa Djordjević naši preci dolazeći iz Španije donijeli sa sobom!”
Zahvaljujući saradnji sa Nacionalnom bibliotekom Izraela upriličena je i izložba knjiga od nastanka, od Tore ,do drugih svetih knjiga kroz različite epohe i dijelove svijeta. Izložba obuhvata sedam cjelina i podijeljena je u sadržaje pod nazivima :Različiti oblici knjige, Ljudi iza knjige, Putovanje knjiga, Sveti spisi, Domovi za knjige, Čitanje i pisanje i Posjedovanje knjiga!
Najveću pažnju posjetilaca izazvala je promocija knjige profesora dr Zorana Pejašinovića “Banjalučke jevrejske priče i pričice! Profesor Pejašinović se potrudio da kroz 34 priče predstavi jevrejsku zajednicu Banjaluke kroz, kako napominje poznate ili nepoznate ljude, kroz njihove živote kao što je sudbina djevojčice Šošane, najmlađe žrtve holokausta, do bake Rifke Kabiljo koja je živjela više od stotinu godina, koja je završila Gimnaziju i u poznim godinam poželja da ima potvrdo o tome…
“Priče su napisane na srpskom i engleskom jeziku , napominje gospodin Pejašinović, a nadam se da će tako lakše doći do čitalaca kod nas i širom svijeta! Jevreji su narod knjige i njih je knjiga definisala i spasila, tako da i nama treba to da bude pouka da je knjiga nekada doslovno spasenje!” Progesor Pejašinović se zahvalio gospodinu Draganu Triviću i dodijelio mu zahvalnicu za doprinos Društvu srpsko – jevrejskog prijateljstva jer je ustupio dio materijala o jevrejskoj zajednici Banjaluka o čemu je profesor Pejašinović pisao.
O knjizi je govorio profesor dr Borivoje Milošević naglasivši da je knjiga nastajala dugo, žanrovski neopredjeljena jer nije tipično istoriografsko djelo, a skriveni dijelovi intime pojedinaca Jevrejske zajednice kroz istoriju Banjlauke daju poseban pečat ovom djelu! Ljudi su ti koji čine i stvaraju istoriju podjeća gospodin Milošević, a posebno je važno da su ljudi iz male, jevrejske mikro zajednice od petstotinjak ljudi ostavili tako dubok trag u istoriji i životu Banjlauke!”
“Evropske dane jevrejske kulture” otvorila je Aleksandra Stevandić Rakas,predsjednica Jevrejske opštine Banjaluka koja se zahvalila posjetiocima na interesovanju i velikoj posjeti svim njihovim manifestacijama.
.